George Frideric Hændell 'in 1711 yılındaki "Rinaldo" isimli operasından bir arya, "Lascia Ch'io Pianga".
Bu aryayı İtalyan "castrato" opera sanatçısı Farinelli'nin hayatını anlatan aynı isimli filmde dinledim. Filmin etkileyiciliği bir yandan, aryanın kusursuzluğu diğer yandan.
İyi ki izlemişim, herkes izlemeli.
Aryanın notalarında hem huzur hem pişmanlık var. Birazdan Türkçe tercümesini de paylaşacağım ama henüz sözlerini anlamadan dinlemeye başlamışken kolaylıkla fark edilebilen şey, aryanın bir birinden çok farklı duyguları kusursuz bir şekilde harmanlamış olduğu.
Çok sakin, çok ürkek. Bir hayvan ya da bir insan, haykıran varlık her neyse birazdan yakalanacak ve kaderine boyun eğmek durumunda kalacak gibi.
***
Tarihte bu Hændell eserinin gerçek adı Carlo Broschi olan ve sahnede "Farinelli" olarak bilinen bir sanatçı tarafından seslendirildiği dönemi anlatan bir filmden bahsettim. Filmin soundtrack'inde bulunan aryanın yorumu için bir tenor ve iki sopranonun seslerinin kombine edildiğini ve Farinelli'nin yorumunu yakalamaya çalıştıklarını öğrenmiştim.
Dünyaya bu şekilde şarkı söyleyebilen bir insanın gelmiş olması ne kadar mucizevi.
Bir çok yorumu var, bir çok kez sahnelenmiş Rinaldo, fakat hiç bir yorumu filmdekini beğendiğim kadar beğenemedim. Onda başka bir hüzün var sanki.
Bırak beni ağlayayım
Zalim kaderime
Ve hasret kaldığım özgürlüğüme
Ve hasret kaldığım, hasret kaldığım özgürlüğüme!
Bu düello
Izdırabımı çiğniyor
Merhamet diliyorum
Izdıraplarım için
Merhamet diliyorum
